ĐẦU ĐÀ
( hãy cẩn thận khi phán xét một người , mà nhất là một vị đang tu , có thể vị ấy là ai chúng ta không thể biết được , suy cho cùng chỉ biết vậy thôi , cảm thấy vị đó hợp với mình thì cứ thế mà cung kính đảnh lễ cúng dường học hỏi , cảm thấy vị ấy không hợp với mình thì cứ im lặng tránh xa , đây là nhân duyên của mình với vị đó , không nên khởi bất cứ một suy nghĩ bất thiện nào về vị đó , lỡ vị đó là một bậc thánh thì xem như chúng ta không có con đường thoát hiểm , các bậc thánh họ rất bình thường, họ ít khi làm chuyện bất bình thường, cho nên chúng ta rất khó để phát hiện ra vị ấy là ai , đây là lời tâm sự của tôi , trước khi đọc bài này để hiểu thêm – Sư Định Giới )
Đầu Đà là những hình thức khép mình của những vị xuất gia hơi đặc biệt một chút. Đặc biệt là sao?
Thường thì mấy người xuất gia cạo đầu đắp y ngày ăn 1 bữa, không giữ thức ăn qua đêm, đi khất thực không giữ cái đồ cần phải nấu lại. Y áo chỉ giữ đủ để mặc là 1 bộ dính người và 1 bộ sơ cua dự phòng lỡ khi chuột cắn, lửa cháy, ướt mưa…Thường thì tỳ-kheo nguyên thuỷ là như vậy, nhưng mấy người tu khổ hạnh là hơi khác một chút.
Mấy vị khổ hạnh cũng y chang như vậy, nghĩa là ngày ăn 1 bữa, không giữ thức ăn qua đêm, khất thực không nhận đồ phải nấu lại. Nhưng các vị có thêm vụ này mới mệt nè: tức là mấy vị tỳ-kheo khác khất thực thì cứ khất thực, nhưng mà ai thỉnh về nhà ăn mâm cao cỗ đầy cũng gật đầu 1 cái rẹt, ăn mà mâm vàng chén ngọc cũng gật đầu 1 cái rẹt, sơn hào hải vị vẫn gật đầu 1 cái rẹt, rồi bữa sau về húp nước mắm ăn rau luộc cũng ok, đó la mấy vị tỳ-kheo thông thường.
Y áo cũng vậy, vị tỳ-kheo bình thường không có ai cúng dường thì tự lượm vải dơ về nhà để giặt, nhuộm và may. Hễ có người cúng dường vải xịn: vải bằng silk, cotton, muslin…thì vẫn mặc bình thường
Nhưng mấy vị tỳ-kheo Đầu Đà lại khác. Đi khất thực chỉ sống trong bình bát, có thì ăn không có thì nhịn, chứ không có nhận lời ai lại nhà ăn hết, không có đụng chạm đến muỗng nĩa dao kéo trên bàn ăn. Thứ hai là những vị đầu đà này y áo chỉ có 1 con đường duy nhất đó là lượm vải dơ, vải quăng bỏ về may, giặt, nhuộm chứ không có nhận y của người ta may sẵn, cũng không nhận những miếng vải lành lặn mới tinh mà người ta đưa tận tay.
Những vị tỳ-kheo thông thường nếu không có chỗ ở đàng hoàng thì có thể ra ngoài tha ma, mộ địa, gốc cây, hang động, đống rơm để mà ở. Hoặc nếu có ai mời vô trú xá có mái che, có vách, có tường, có sàn, có tiện nghi thì vẫn gật đầu ok.
Nhưng riêng những vị tỳ-kheo Đầu Đà thì lại khác, cũng là tỳ-kheo nhưng cả đời không sống trong mái che nhân tạo. Các vị này chỉ có 1 con đường duy nhất đó là sống trong chỗ tự nhiên như: gốc cây, hang động, đống rơm, lùm bụi mà thôi.
Các vị này có những hạnh đặc biệt, ví dụ như trong 13 hạnh Đầu Đà có những vị mỗi ngày chỉ ăn có 1 buổi thôi. Tỳ-kheo thông thường thì buổi sáng có thể ăn điểm tâm hoặc ai đó cho ăn cái gì đó thì coi đó là bữa phụ, còn bữa trưa là bữa chính. Nhưng mà những vị trì hạnh Đầu Đà thì lại khác, gọi là “Nhất Toạ Thực” nghĩa là 1 ngày chỉ ăn 1 buổi. Cho nên các vị ấy sáng không dám ăn điểm tâm, bởi vì điểm tâm là coi như tàn đời. Nếu như buổi sáng mà mình đem lại cho các vị đó chén cháo mà nếu mấy vị đó nhận là coi như kết thúc, bởi vì sau khi ăn chén cháo đó rồi thì coi như ngày đó đã xong. Mà các vị tưởng tượng đi 24 giờ đồng hồ, sức trai hùng tráng uy mãnh mà được 1 chén cháo trắng thì còn gì là đời trai nữa. Cho nên “Nhất Toạ Thực” nó ác ở 1 chỗ là đã ăn 1 miếng bánh bò, ăn 1 chén cháo trắng, hoặc cắn nửa hột đậu phộng là coi như xong 24 giờ đó.
Cho nên mấy vị đó tội nghiệp lắm, mình nhiều khi mình không biết, mình ngáo ngáo mình lại mình cúng cho mấy vị đó 1 miếng bánh bò bằng 2 ngón tay là coi như mình giết người ta rồi, mình hại đời nhau các vị biết không. Vì lòng đại bi thì các vị nhận, nhưng sau khi ăn miếng bánh bò nhỏ xíu đó rồi thì nguyên cả phần ngày còn lại là chỉ hít thở, sống bằng không khí thôi. Hạnh Đầu Đà nó ác như vậy đó.
Cho nên nguyên loạt kinh từ 181 cho đến 190 là nói về các hạnh Đầu Đà nói riêng và cái hình thức giống Đầu Đà nói chung. Là sao?
Đức Phật dạy rằng có những người cũng vào rừng sống mà cái lý do, lý tưởng, mục đích, ý nghĩa, dụng tâm, dụng ý không giống nhau.
Có người vào rừng sống để trốn tránh pháp luật, có người vào rừng ở là vì không muốn lên máu, không muốn truỵ tim, muốn vắng vẻ, không muốn kẻ thù truy sát. Có người vào rừng vì cơ thể của họ thích hợp như vậy, nó đòi hỏi như vậy. Có người vào rừng là vì muốn cho người ta biết mình là người ẩn cư viễn ly…
Nhiều lý do nhưng ở đây Đức Phật dạy rằng: Trong tất cả những lý do mà 1 vị tỳ-kheo sống trong rừng, hay sống hạnh khất thực, hay sống ở tha ma mộ địa…Trên hình thức những người giữ cái hạnh đầu đà này ngó giống nhau.
Nhưng mà về nội dung, lý tưởng, tinh thần hay nếp sống ấy thì coi chừng rất có thể giữa họ có những điểm sai biệt bằng trời, lớn tầy đình mà mình không biết.
Là bởi vì có những vị sống trên hình thức cũng có vẻ là chay tịnh, khổ hạnh, thanh bần, bần tăng khổ sải, nhưng mà cái lý tưởng của họ không phải như vậy, sống ở trên núi cao rừng thẳm để kêu gọi tình thương. Hình thức thanh bần đạm bạc để tỏ rõ đạo hạnh, đức độ của mình cho người ta thấy, mang cách là diễn.
Ở đây bài kinh này nói có 3 trường hợp:
1/ Tu để diễn.
2/ Sự lựa chọn ngẫu nhiên.
3/ Chấp nhận các hạnh tu chay tịnh này vì mục đích giải thoát, ly dục, thiểu dục. Thật sự họ không có thiết tha gì cái nhu cầu tiện nghi vật chất. Đức Phật dạy người trì hạnh Đầu Đà sống kiêng khem chay tịnh khổ hạnh với 1 lý tưởng ly dục, lìa bỏ đời sống chộn rộn hưởng thụ của đời sống thế gian, để có thời gian nhiều cho tâm linh tinh thần, trau dồi các đức lành để cầu giải thoát thì đây là trường hợp đáng kính, đáng quý, đáng được chiêm ngưỡng kính bái.
Còn riêng những trường hợp kia, tức là ngoài mục đích cầu đạo giải thoát thì những lý do, ý nghĩa, mục đích, tinh thần, lý tưởng khác đều không được Đức Phật tán thán trong trường hợp này. Nguyên 1 loạt kinh là như vậy đó, các vị coi đi, 13 hạnh Đầu Đà là như vậy đó.
Trích bài giảng Kinh Tăng Chi 140
Sư Giác Nguyên giảng
Fb Sư Định Giới
Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammasambuddhassa. Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammasambuddhassa. Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammasambuddhassa.
Thực hành giáo pháp: Đầu đà
9 Months ago.
