⏺ Thiền sinh: Bạch thầy, làm thế nào để trở nên quyết đoán hơn trong suy nghĩ và hành động? Làm thế nào để học cách ra quyết định nhanh chóng?
Thiền sư: Bạn muốn quyết định nhanh hay muốn quyết định chính xác?
Nhanh quan trọng hơn hay đúng quan trọng hơn?
Nếu tâm không có phiền não và luôn có chánh niệm tỉnh giác, có trí tuệ thì không cần phải nghĩ. Tâm luôn biết phải làm gì, bởi vì bạn lúc nào cũng ở trạng thái sẵn sàng, bởi vì trí tuệ luôn có mặt ở đó.
Nhưng chỉ cần có chút thích hoặc không thích nào xen vào, có chút xáo động bất an nào trong tâm, bạn sẽ không thể có quyết định đúng được. Mỗi khi phải ra quyết định mà tâm lại đang xáo động bất an, thì hãy đợi cho đến khi bình tĩnh trở lại rồi mới quyết định.
Hãy tập thói quen luôn canh chừng tất cả mọi xáo động tình cảm, mọi cảm xúc của mình. Khi đã dẹp bỏ được mọi xáo động, bạn không nóng lòng phải làm cho xong việc nữa, trí tuệ sẽ đến và quyết định. Tất nhiên là bạn cũng phải có đủ thông tin cần thiết để ra quyết định.
Đừng bao giờ quyết định điều gì chỉ vì mình thích hoặc không thích.
Luôn luôn thong thả, dành đủ thời gian để cân nhắc quyết định, kiểm tra lại thái độ của mình và dọn dẹp cho tâm mình sáng suốt.
⏺ Thiền sinh: Bạch thầy, tại sao khi con cố ý chuẩn bị sẵn sàng để chấp nhận điều gì đó đang xảy đến (bị một con muỗi đốt chẳng hạn), tâm con có thể kham nhẫn điều đó một cách dễ dàng và không phản ứng, nhưng khi không chuẩn bị trước như vậy (và một con muỗi lại đốt) thì con lại nổi sân lên ngay?
Thiền sư: Tâm chúng ta cần phải được định hướng. Chúng ta cũng cần phải có một hướng đi cho cuộc đời mình và lái cuộc đời mình theo hướng đó. Chúng ta phải định hướng cho tâm mình trong mọi lúc. Một khi đã định hướng cho tâm mình rồi thì tất cả các tâm tiếp theo sẽ đi theo cùng hướng đó. Tâm chúng ta là một tiến trình tự nhiên. Nếu bạn cứ để tâm mình tự do vô tổ chức, không có định hướng, nó sẽ trở thành hỗn loạn.
Thiền sinh: Xin thầy cho con một ví dụ cụ thể ạ.
Thiền sư: Nếu có một cơn giận xảy đến và bạn quyết định mình sẽ phải nghiên cứu, thẩm tra quán xét cái cảm xúc ấy, thì đó là bạn đã định hướng cho tâm đi đúng hướng. Tuy nhiên nếu bạn quyết định là sẽ phải cố gắng loại bỏ cho bằng được cơn giận này, tức là bạn đã đặt tâm sai hướng.
Ngài Thiền sư Sayadaw U Tejaniya
Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammasambuddhassa. Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammasambuddhassa. Namo Tassa Bhagavato Arahato Sammasambuddhassa.